KATHAK
Bu kuzey Hindistan dansi klasik Hint müzigi ile içiçe geçmistirdir. Ayaklarin ritmik çevikligine tabla ya da pakhawai eslik
eder. Geleneksel olarak öyküler Radha ve Krishna ile ilgilidir ve Natwari tarzindadir (o zamanki adiyla) fakat Mogollarin
Kuzey Hindistan’i istila etmeleri dansi ciddi biçimde etkiledi. Dans Müslüman topluluklarin eglencelerinin bir parçasi
haline gelince içerik olarak spiritüel yani azaldi ve eglence yani öne çikti. Nritta, yani saf dans yanina daha çok vurgu
yapilirken abhinaya (ifade ve duygu) kismi daha az ifade edilir oldu. |
BHARAT NATYAM
Bharatnatyam, artistik bir yoga (natya yoga) türüdür ve amaci somut boyut yoluyla ruhani yani ortaya çikartmaktir. Güney
Hindistan’da en çok uygulanan Hint klasik danslari arasindadir. Hindistan’da, Natva Shastra üstüne kurulu olan
tüm klasik dans türleri arasinda en eski olandir. Tanrilar ve Tanriçalar siradan insanlarin anlayabilecekleri türde basit
bir Veda yaratilmasi için Tanri Brahma’ya yakardilar, ki bu Kali Yuga döneminde özellikle önemlidir. Onlarin dilegini
yerine getiren Tanri Brahma Panchamaveda, Besinci Veda, ya da NatyaVeda’yi yaratti. Bu, dört temel Veda’nin
en güzel taraflarini almisti. Brahma, Rigveda’dan pathya (sözcükleri), Yajurveda’dan abhinaya (vücut hareketlerinin
iletisimle ilgili yanlarini, örnegin mimikler) Samaveda’dan geeth (müzik) ve Atharyaveda’dan rasa (anahtar hisler
ve duygusal tarafi) alarak besinci Veda olan NatyaVeda’yi olusturmustur. Bu Veda’yi yarattiktan sonra Tanri Brahma
onu aziz Bharata’ya teslim ederek ondan bunu dünyada yaymasini istedi. Tanri Brahma’nin bu emrine uyan aziz Bharata
Natva shastra’yi yazdi. Bharata, Gandharava ve Apsara gruplari ile birlikte Shiva’nin huzurunda natya, nrtta ve
nrtya’yi sergiledi. Bu da klasik Hint danslarinin artistik teknigi ile ilgili en etkili belge haline geldi. Bunlar arasinda
özellikle Bharatnatyam ve Odissi öne çikar. Ayrica, "Bharatnatyam“ terimi ismini kismen aziz Bharata’dan almistir.
Natya Shastra söyle der, “Dünya hirs ve arzu, kiskançlik ve öfke, zevk ve aci içinde bogulmusken, insanlar
Yüce Olan’dan (Brahma) herkesin seyredip dinleyebilecegi bir eglence türü yaratmasini istediler. Kutsal yazitlarin dili
çok agir ve karisik oldugu için kitleler onlardan zevk alamiyorlardi. Bharatnatyam’in kökeni ile ilgili bir diger yorum
ise Tanriça Parvati’nin bu dans sanatini seytan Banasura’nin kizi Usha’ya ögrettigi yolunda. Usha da bunu
Tanri Krishna’nin dogdugu yer olan Dwaraka sehrinin Gopikalarina miras birakti. Tanri Shiva’nin kendisi en Yüce
Dansçi!dir ve tüm Evren O’nun Tanrisal Dansidir. Tanriça Parvati onunla birlikte dans eder. |
KUCHIPUDI
Bugün halen var olan ve Sanskrit dram gelenegi ile en yakindan bagdastirilabilecek dans drami Kuchipudi ‘dir. Bu tür
ayrica Bhagavata Mela Natakam olarak da bilinir. Kuchipudi dansi Güney Hindistan’da bulunan Andhra Pradesh eyaletinde
bu isimle taninir. Kuchipudi adini Kuchelapuram köyünden alir. Burada büyük ögretmenler ve sanatçilar bu dansi besleyip bir
repertuar hazirladilar ve bu dans teknigini islediler. Kuchipudi teknigi hizlik ritmik ayak manevralari ve heykelimsi vücut
hareketlerinden faydalanir. Özel bir tarzi olan mimikler el figürleri ve derin yüz ifadeleri gerçekçi bir oyun ile birlestirilir.
Kuchipudi’ye Karnatik müzik eslik eder. |
RAAS LEELA
Brindavan’daki kutlu hizmetkarlarin (Gopiler ya da Gopikalar) Krishna’ya olan coskulu adanmisliklari , ve aralarinda
en öne çikan Radha’nin adanmisligi madhura-bhakti (Sevgi yoluyla adanmislik) nin tüm zamanlardaki en iyi örnegidir.
Bu bhakti’yi temsil eden pek çok efsane ve resim Hindistan’in her yanina resim ve heykel alaninda yayilmistir.
Radha-Krishna hikayesinin ilk siirsel ifadesi Jayadeva (MÖ 12. yy)’ya ait olan Gita-Govindam’da yer almisti. Bu
siirin baskahramani Krishna’nin çok sevdigi Radha’dir. Dua haricinde hiçbir kelime konusmazdi. Krishna’nin
yönü haricinde hiçbir adim atmadi. Sadece Krishna’yi gördü ve O’nu duydu. Çevresinde kim olursa olsun sadece O’ndan
bahsetti, O’nunla ve O’nun için konustu. Krishna onun kalbini tamamen doldurmustu. Bu muhtesem siire büyük
saygi duyulur ve özellikle kalabaliklarin Bhajan söyledikleri zamanlarda Hindistan’in her yerinde söylenir. Onu söyleyenler
genelde çok yüksek cosku yasarlar. Jayadeva’nin bu lirik eseri sinir tanimayan güzel bir siirdir. Bhakti gelenegindeki
ruhani siirlerin merkezidir . Tanri’nin kendi yazdigi bir siir olarak taninir. Bu siirle baglantili olan sarki ve dansin
sadece müzigi ve dansi degil fakat Radha ve Krishna’nin arasindaki sevgiyi anlatan lirik kismi da çok sürükleyicidir.
|
|